Herdenking Carabiniers-Grenadiers
Naar jaarlijkse gewoonte vond vandaag een herdenkingsmoment plaats ter ere van de Carabiniers-Grenadiers die tijdens de tweede wereldoorlog onze gemeente verdedigden.
TOEKOMST VAN DE LAAKDALSE KERKEN
Er beweegt heel wat rond de Vlaamse kerken. Er wordt steeds luider nagedacht over hun toekomst nu steeds minder mensen de kerken bezoeken. Om de historische waarde van de gebouwen niet verloren te laten gaan, bekijken besturen welke mogelijke andere invullingen gegeven kunnen worden. Ook in Laakdal denken gemeentebestuur, kerkfabrieken en pastorale eenheden hier al geruime tijd over na.
Totstandkoming kerkenbeleidsplan
In 2011 opende toenmalig minister Geert Bourgeois het debat over de toekomst van de Vlaamse parochiekerken. Zijn conceptnota was het beginpunt van de beleidsvorming. Veel gemeenten en steden hebben meerdere parochies met elk hun eigen kerkgebouw. Het beheer van de materiële middelen die nodig zijn voor de uitoefening van de eredienst in een parochie gebeurt door de kerkfabriek. Deze wordt geleid door een kerkraad. Gemeenten met twee of meerdere parochies werden verplicht een centraal kerkbestuur op te richten.
Een kerkenbeleidsplan is een schriftelijk document dat de langetermijnvisie bevat voor alle gebouwen die bestemd zijn voor erediensten op het grondgebied van een gemeente. In de meeste gevallen is de gemeente de eigenaar van het gebouw. Het kerkenbeleidsplan moet ondertekend zijn door het gemeentebestuur en de bisschop.
Aanvankelijk was het opstellen van een kerkenbeleidsplan niet verplicht. Vanaf 2025 zal het wel verplicht zijn. Het opstellen van een kerkenbeleidsplan is tot dan een voorwaarde voor het bekomen van een verhoogde erfgoed- of restauratiepremie.
Mogelijke gevolgen voor de kerken
Kerk- en gemeentebesturen gaan in een kerkenbeleidsplan na welke rol de kerken op hun grondgebied zullen vervullen in de toekomst. Er zijn verschillende mogelijkheden:
- Kerk met A-statuut: kerkgebouwen die maximaal hun huidige bestemming behouden. Dit heet valorisatie.
- Kerk met een B-statuut: kerkgebouwen waarvoor op korte termijn (binnen maximaal 5 jaar na het opstellen van het kerkenbeleidsplan) her- of nevenbestemming onderzocht dient te worden.
- Kerk met een C-statuut: kerkgebouwen waar op middellange termijn (binnen de 10 tot 15 jaar na het verschijnen van het kerkenbeleidsplan) gesproken dient te worden over behoud voor de eredienst, her- of nevenbestemming.
De term nevenbestemming betekent dat er in de kerk een volledige afscheiding komt en dat een deel een andere niet-kerkelijke invulling krijgt.
Bij herbestemming wordt de kerk onttrokken aan de eredienst en krijgt ze in de toekomst een nieuwe niet-kerkelijke invulling.
Toekomst van de kerken in Laakdal
Laakdal werkt al sinds 2012 aan haar kerkenbeleidsplan. Eerst werd een visietekst opgesteld door het centraal kerkbestuur. Deze werd voorgelegd aan het gemeentebestuur. Het definitieve kerkenbeleidsplan werd op de gemeenteraad goedgekeurd op 27 juni 2017.
De Pastorale Eenheid H. Norbertus Meerhout-Laakdal, het samenwerkingsverband tussen de Laakdalse en de Meerhoutse parochies, werkte dit kerkenbeleidsplan verder uit. Er werd een Pastoraal Plan opgesteld waarin dieper ingegaan wordt op de toekomst van de kerken binnen beide gemeenten. Dit plan werd als addendum toegevoegd aan het Laakdalse kerkenbeleidsplan van 2017.
Voor de 5 Laakdalse kerken betekent dit:
Onze-Lieve-Vrouwkerk in de Wijngaard, Veerle
- A-statuut: erediensten blijven behouden
Sint-Gertrudiskerk, Groot-Vorst
- A-statuut: erediensten blijven behouden
Sint-Lambertuskerk, Eindhout
- B-statuut: nevenbestemming
- Kerkfabriek start traject met de gemeente en Kempens Landschap om de kerkrestauratie aan te vatten en om te verkennen welk herbestemmingsplan realiseerbaar is
- De kapellen van O.L.V. Zeven Weeën (Ham) en Sint-Bavo blijven behouden voor de eredienst
Sint-Niklaaskerk, Klein-Vorst
- B-statuut: nevenbestemming
- Koorgedeelte krijgt nieuwe kerkelijke invulling als plek voor stilte, meditatie, vorming, evangelisatie en bezinning
- Voor het af te scheiden kerkschip dient de gemeente te verkennen welke invulling haalbaar is
Sint-Jozef-Werkmankerk, Veerle-Heide
- B-statuut: nevenbestemming
- Kerkfabriek is en blijft eigenaar van de kerk
- Men wil de kerk in haar architecturale en religieuze waarde laten
- Men wil een sociaal project zoeken dat men in de kerkomgeving kan inplanten en dat de zorg voor het kerkgebouw opneemt
Engagement van de vrijwilligers van de kerkraden
Het opstellen van een kerkenbeleidsplan is een werk van lange adem. Laakdal heeft het geluk zeer toegewijde kerkraden te hebben die zorgvuldig alle pistes hebben bekeken, rekening houdend met alle mogelijke factoren. De gemeente kan zich vinden in de ideeën die naar voren werden geschoven.
Burgemeester Tine Gielis verduidelijkt het belang van de kerkenbeleidsplannen voor de gemeente: “Als gemeentebestuur willen we zorg dragen voor ons erfgoed als link tussen de geschiedenis en de toekomst. Erfgoed verwijst naar gebouwen, culturen en tradities waar men zich mee identificeert en wil bewaren voor de toekomstige generaties. In die zin is dit kerkenbeleidsplan belangrijk waarin staat vermeld dat alle kerkgebouwen in Laakdal worden behouden. Sommigen krijgen op termijn een andere invulling maar blijven behouden als baken in elke dorpskern.