Poetshulp en gezinszorg in Haacht: sociale zorg of sociale afbraak?
Brigitte: De gemeente Haacht staat op een belangrijk kruispunt. De geplande volledige overdracht van de poetshulp en gezinszorg naar de privésector is voor ons, Groen - cd&v, geen neutrale beleidskeuze. Het is een fundamentele verschuiving die raakt aan de kern van wat een warme, zorgzame gemeente hoort te zijn.
Vooraleer dit agendapunt besproken werd op de gemeenteraad, stelden we als raadsleden enkele eenvoudige, maar belangrijke vragen aan de administratie. We wilden weten hoeveel personeelsleden momenteel actief zijn, hoeveel vrijwillig zijn vertrokken of ontslagen. Het leek ons een noodzakelijke stap in de voorbereiding op dit debat. Helaas kregen we geen antwoord. In plaats daarvan werden we verwezen naar een standaardformulier voor inzage in dossiers, nochtans vroegen we geen inzage in persoonlijke dossiers, maar vroegen we naar beleidsinformatie. Het sjabloon bleek zo beperkt dat we onze vragen niet eens konden formuleren zonder meerdere keren hetzelfde formulier in te dienen.
Het is jammer dat gemeenteraadsleden op deze manier worden belemmerd in hun werk. Transparantie is een basisvoorwaarde voor democratisch debat. Als het beleid zulke ingrijpende beslissingen neemt, hoort daar open communicatie bij. Dat is vandaag jammer genoeg niet het geval.
De overdracht van de poets- en gezinszorgdiensten wordt voorgesteld als een modernisering, een kwaliteitsverhoging. Private partijen zouden beter uitgerust zijn, hun personeel beter opleiden, meer ervaring hebben. Maar wat stilletjes verzwegen wordt, is dat deze beslissing waarschijnlijk in de eerste plaats een budgettaire ingreep is. We hebben het sterke vermoeden dat deze overdracht een besparingsmaatregel is, ingegeven door een ongunstige meerjarenbegroting die binnenkort voorgesteld zal worden.
Als dat zo is, en alles wijst daarop, waarom schuift men deze beslissing dan naar voren, nog vóór de begroting en de beleidskeuzes van deze coalitie ter stemming worden gebracht? Is het niet eerlijker en transparanter om eerst te bekijken waar besparingen eventueel nodig zijn, en dan samen met de voltallige gemeenteraad af te wegen wáár bespaard kan worden, en met welke impact?
Want de impact is groot. Niet alleen voor het personeel, maar vooral voor de mensen die afhankelijk zijn van deze zorg. Voor veel ouderen is de poetshulp of gezinshulp niet zomaar een schoonmaker of helper. Het is iemand die ze kennen, vertrouwen, soms de enige die ze wekelijks zien. Iemand die opmerkt als er iets mis is, als iemand zich verwaarloost, als het te stil wordt in huis. Het zijn net die kleine, menselijke contacten die maken dat mensen zich gezien en gesteund voelen. Die zorg kun je niet zomaar uitbesteden aan een anoniem extern bedrijf zonder lokale verankering.
Ook inhoudelijk zijn er veel vragen die onbeantwoord blijven. In de handleiding voor kandidaat-overnemers vonden we niets terug over hoe informatie over zorgwekkende situaties (zoals ondervoeding, vereenzaming of onveilige thuissituaties) wordt doorgegeven aan de sociale diensten. Er wordt ook niet gevraagd naar garanties over Nederlandstalige communicatie. Nochtans zijn dat net elementen die cruciaal zijn om voeling te houden met wat er leeft bij onze meest kwetsbare burgers.
En dan is er nog het personeel. Mensen die vaak al jaren werken in de thuiszorg of poetshulp, die bewust kozen voor een job in openbare dienst. Die zich inzetten voor zorg en nabijheid. Deze medewerkers worden nu overgedragen naar een privépartner, waarbij hun huidige arbeidsvoorwaarden slechts voor één jaar gegarandeerd blijven. Wat gebeurt er daarna? Wat met hun loon, hun verlofdagen, hun fietsleasing, hun verbondenheid met de gemeente? Is dit geen verkapt ontslag? En hoe vrijwillig is een “vrijwillige overstap” als je werk verdwijnt bij de gemeente?
Voor statutaire ambtenaren is de situatie nog onduidelijker. Zij kunnen niet zomaar overgeheveld worden. Worden zij dan intern herplaatst? Wat als er geen geschikte functie beschikbaar is? En wat met langdurig zieke medewerkers — worden zij mee ‘overgedragen’, met alle risico’s van ontslag tot gevolg?
We begrijpen ook niet waarom men dit geen overheidsopdracht noemt. In dat geval zou de gemeente verantwoordelijk blijven voor de dienst, en kan men beter toezien op kwaliteit, terugkoppeling en continuïteit. Nu kiest men voor een volledige afstoting, zonder structurele opvolging. Dat is een fundamentele beleidskeuze: van publieke zorg naar marktlogica.
Voor ons, Groen – cd&v, is dit een rode lijn. Niet alleen omdat het jobs kost en mensen onzekerheid bezorgt. Maar vooral omdat het raakt aan het hart van waar een gemeente voor moet staan: zorg voor de zwaksten, nabijheid, menselijke warmte. Dit soort dienstverlening bouw je niet af als je ‘Hecht Haacht’ wil zijn. Integendeel: dit ís het cement van een hechte gemeenschap.
Daarom hebben wij gepleit voor uitstel van deze beslissing. Voor transparantie. Voor een ernstig debat over alternatieven. Voor het recht van elke gemeenteraadslid om naar eer en geweten te stemmen. Vandaar ook ons verzoek tot geheime stemming dat genegeerd werd.
Want een sociaal beleid begint niet met slogans, maar met keuzes. En in deze keuze gaat het over veel meer dan structuur of budget. Het gaat over mensen. Over vertrouwen. Over zorg.
Haacht verdient beter.
Uitbesteding kerstverlichting
Jolien: Wij zijn niet tegen kerstverlichting. Integendeel, we vinden het net belangrijk dat onze dorpskernen warm, sfeervol en uitnodigend zijn, zeker tijdens de eindejaarsperiode. Deze gezelligheid moet niet ten koste gaan van het financiële beleid. We horen uit alle hoeken dat er moet worden bespaard: op dienstverlening, personeel, sociale initiatieven, ... Maar tegelijkertijd engageert men zich hier voor een serieuze uitgave zonder dat het ons duidelijk is of andere alternatieven zijn onderzocht. Is er overwogen om deze kerstversiering in eigen beheer te doen? en wat zit er in het concreet bedrag van €80.000? Gaat het enkel om installatie en huur van verlichting of is hier ook opslag, vernieuwing en onderhoud inbegrepen?
Lege brooddozenproblematiek
Jolien: De Vlaamse regering heeft 70 miljoen euro vrijgemaakt om steden en gemeenten te ondersteunen die de problematiek " lege brooddozen" willen ondersteunen. Mits een eigen bijdrage per kind kan de gemeente deze ondersteuning ontvangen. Vrij snel reageerde de schepen van onderwijs dat Haacht niet zal participeren aan dit project. De harde realiteit, dat kinderen zonder eten naar school moeten, staat haaks op deze beslissing.
We laten een kans liggen om kinderarmoede concreet en structureel aan te pakken en we laten de scholen en gezinnen in de kou staan. We vragen aan het bestuur om deze beslissing te herbekijken, om in overleg te gaan met de scholen en minstens de intentie te tonen om op termijn mee te stappen in dit engagement van de Vlaamse Overheid. Geen enkel kind mag met een lege maag op de schoolbanken zitten! Graag toelichting waarom het college besliste niet in te gaan op dit aanbod of ontkent het bestuur dat deze problematiek in Haacht bestaat?