Essen wil een groene gemeente zijn. Groen staat ook voor landelijk, duurzaam en gezond. Meer dan ooit is de klimaatuitdaging wereldwijd hoog op de agenda gekomen. Ook in Essen. Jong en oud zijn er zich van bewust dat een gezond klimaat de sleutel is opdat ook volgende generaties nog verder kunnen. Wij nemen de handschoen op!
De laatste jaren werd al sterk ingezet op maatregelen die het landelijke en groene karakter van Essen moeten bewaren. In dit meerjarenplan versterken we dit nog. Met allerlei actieplannen zorgen we ervoor dat Essen een groene, landelijke, klimaat neutrale en duurzame natuurgemeente blijft, en dat de Essenaren in hun nabijheid kunnen genieten van mooie groenelementen.
- Een propere gemeente
We zetten extra in op de netheid in onze gemeente. Zwerfvuil en sluikstort is, niet enkel in Essen trouwens, enorm storend. We moeten dan ook daarop krachtig inzetten. Essen is onlangs geselecteerd als gemeente die kan deelnemen aan het coachingtraject van Mooimakers. Zodoende kunnen wij expertise in huis halen om een effectief beleid te voeren.
Maar we gaan ook verder: de openbare omgeving moet proper zijn, de voetpaden moeten veilig zijn, rondom glasbollen moet het proper zijn, enz. Bij infrastructuurwerken zullen we de glasbollen ondergronds installeren. Voor de aankoop van vuilbakken en picknickbanken voorzien we € 190.000.
We kiezen er uitdrukkelijk voor om bepaalde diensten in huis te houden om deze flexibel en zelf te kunnen uitvoeren. Zo wordt opnieuw een veegwagen aangekocht (een geraamde investering van € 150.000), zodat wij zelf permanent en snel onze straten netjes kunnen houden.
- Landelijke en mooie dorpen
We screenen de speelpleintjes, en daar waar nuttig en opportuun worden deze vernieuwd of omgevormd tot bv. buurtpleintjes voor oudere generaties. In de wijken komen er “beweegtoestellen”, goed voor de cohesie en voor de gezondheid. Onze participatietool “Kiesmee.be” zal hierbij een nuttig instrument zijn.
Aan de stationsomgeving op Wildert wordt in samenwerking met de NMBS en de betrokken projectontwikkelaar een mooi nieuw plein met parking voor auto’s en fietsen aangelegd.
Stedenbouwkundige voorschriften zijn bij uitstek sturend op langere termijn, en kunnen dus instrumenten zijn om de natuur in onze gemeente te faciliteren. Om ervoor te zorgen dat we meer en vooral betere natuur krijgen en in de toekomst ook houden, komen er ruimtelijke instrumenten voor de groen-blauwe structuur rond onder andere de Spillebeek, de Kleine Aa, … Eveneens wordt er een “RUP Groen” opgesteld waarmee we de bestaande waardevolle groengebieden, kleine landschapselementen en natuurverbindingsgebieden planologisch zullen beschermen en waarbij wordt nagegaan of nieuwe ontwikkelingen als bosuitbreiding of natuurontwikkeling mogelijk zijn. Uiteraard doen we dit in overleg met allerlei partners als daar zijn: de landbouwsector, natuurverenigingen, enz.
De ruimte in Vlaanderen, en ook in onze gemeente, is schaars. Het is belangrijk dat we een correcte inschatting kunnen maken van de “woonbehoefte” in onze gemeente. In afwachting hiervan trachten we om grotere bouwprojecten met veel woonentiteiten tijdelijk een halt toe te roepen. We treden hierover in overleg met de provincie en gemeenteraad. In het kader van de beginselen van behoorlijk bestuur kunnen de lopende projecten evenwel nog gefinaliseerd worden.
Het sluitstuk van een goede ruimtelijke ordening is de handhaving. Daarom moeten we daarop ook inzetten. We kiezen voor een “zachte” handhaving waar het kan, maar een “harde” handhaving waar het moet.
- Samenwerken met de landbouwers
We werken in het algemeen constructief samen met de landbouwers. Een landbouwadviesraad wordt ingesteld om te komen tot een structureel overleg tussen gemeente en sector. Daar waar mogelijk en opportuun blijven we agrobeheersformules inschakelen bij het beheer van het groen openbaar domein.
- Landschapsparken, een adequaat groenbeheer, ontharding en trage wegen
We investeren in een aantal nieuwe “groengebieden” of “landschapsparken”: een groene “vinger” van Statie naar Heikant (van terreinen voormalige zwembad langsheen begraafplaats Statie), op het “Beekdal” op Wildert (achter de parking van Wigo) en in de kern van de te verwerven FSI-gronden (zuidelijk gedeelte Rangeerstation). Samen met de stelselmatige opwaardering van de Paterstuin (Rouwmoer), de Wildertse Duintjes, het Statiebos, het Hemelrijkpark, de Oude Pastorij en de Horendonkse Bossen zorgt dat ervoor dat elke Essenaar in de nabijheid groene rust- en wandelpunten heeft.
Heggen, houtkanten en andere kleine landschapselementen zijn van groot ecologisch belang. Ze herbergen tal van planten, zijn van enorm belang voor vele dier- en vogelsoorten en vormen een netwerk van “groene aders” in het landschap. Naast het ambitieus verderzetten van onze bomenteller zal er de komende jaren ook ingezet worden op de aanplant en herstel van KLE’s.
Bij het Vlaams Gewest dringen we aan om de voormalige grenssite zoveel mogelijk terug te geven aan de natuur en om de Ringweg, naar Nederlands voorbeeld, terug te brengen tot een tweebaansweg met natuurbuffer.
Trage wegen zijn erg waardevol op verschillende vlakken: recreatief en toeristisch, landschappelijk, als natuurverbinding, enz. We blijven dan ook inzetten op deze trage wegen, en bekijken in hoeverre het nieuwe Decreet Gemeentewegen een bijkomend instrument is om dit beleid te faciliteren.
We zetten in op een hoogstaand groenonderhoud. Het totaal van kosten aan groenonderhoud zal dan ook stijgen met maar liefst 58% meer in 2020 t.o.v. 2019 (extra € 233.000). De aanschaf en gebruik van een veegwagen zal bijdragen aan een sneller onderhoud van het openbaar domein. We zorgen ervoor dat het groenonderhoud in het buitengebied afgestemd is met de noden van de landbouw.
- Begraafparken
De voorbije jaren werden belangrijke investeringen gedaan in de omvorming van de begraafplaatsen naar hedendaagse begraafparken. We blijven de geplande werken voortzetten (een jaarlijkse investering van € 150.000), met uitzondering van de begraafplaats Heikant die we programmeren naar een later tijdstip.
- Hernieuwbare energie in een duurzame gemeente
We zoeken actief naar mogelijkheden om hernieuwbare energieprojecten in onze gemeente te faciliteren. Zo zouden we in coöperatieve vorm Essenaren kunnen laten participeren in groene energie. Ook innovatieve initiatieven op dit vlak bij KMO’s en in de landbouwsector (bv. kleinschalige windmolens) worden gefaciliteerd.
We zoeken actief naar de mogelijkheid om een kringloopwinkel naar Essen te halen. Zo brengen we de circulaire economie een stap dichterbij.
- Een sneller parcours richting algehele LED-verlichting
Samen met Fluvius zorgen we ervoor dat tegen 2026 alle openbare verlichting LED is. Dit is energiezuiniger, en biedt tal van slimme mogelijkheden. Daar waar het overgrote deel van de Vlaamse gemeenten haar openbare verlichting op LED zal brengen tegen 2030, is Essen één van de tien gemeenten waar dit reeds gebeurt tegen 2026!
Een Lichtplan zal opgesteld worden waarin de mogelijkheden van LED worden benut. De moderne en “slimme” LED-verlichting stelt ons in de staat om het uitgangspunt om lichtpollutie tegen te gaan te verzoenen met noden op het vlak van veiligheid.
- Openbaar vervoer
Openbaar vervoer is duurzame mobiliteit. We stellen echter vast dat het openbaar vervoer in het Vlaamse buitengebied bedreigd is. We stellen ons daarom actief op in de Vervoerregio om toch zoveel mogelijk openbaar vervoersvormen in Essen te kunnen houden of nieuwe te implementeren. Ook zal de werking van de Minder Mobielencentrale worden geëvalueerd, om zodoende te bekijken of de doelgroep kan uitgebreid worden. Zo kunnen meer mensen vervoerd worden naar activiteiten, zorgvoorzieningen, enz. We onderzoeken nog steeds de haalbaarheid van een buurtbus, maar de uitbreiding van de MMC zal alvast een gedeelte van deze nood kunnen invullen.
- Inzetten op woonkwaliteit en hedendaagse sociale woonprojecten
De woonkwaliteit is een belangrijke factor in de leefbaarheid van een dorp. Vandaar dat we blijven inzetten op het screenen en waar mogelijk verbeteren van de woonkwaliteit. Via IVLW WEBB hebben we de capaciteit verhoogd om meer woningonderzoeken te kunnen doen, de reglementering op het vlak van woonconformiteitsattesten is aangepast, en leegstand en verwaarlozing worden stelselmatig aangepakt. We voeren een actief beleid op het vlak van overbewoning en de omvorming naar kamerwoningen.
De esthetiek in het straatbeeld van bouwprojecten is daarbij een bijkomende factor. Ook hieraan zal de komende jaren extra aandacht besteed worden. We onderzoeken daartoe of de invoering van een kwaliteitskamer een instrument kan zijn.
Ouderwetse sociale woonprojecten zonder sociale mix zijn niet meer van deze tijd. Met de sociale woningactoren overleggen we hoe we dit kunnen tegengaan, door het op de markt brengen van kluswoningen, verkopen en/of herlocaliseren van sociale woningen, enz.
- Een gezonde en sportieve gemeente
We zetten zoals vorige jaren verder in op een actief gezondheidsbeleid. We doen dit in samenwerking met het Lokaal Gezondheidsoverleg (LOGO), de organisatie die de expertise in huis heeft om actiegericht te werken. Ook “fit in je hoofd” is belangrijk, zeker ook voor jongeren. De weg die recent is ingezet, met Essen als “warme gemeente”, blijven we bewandelen. Onze jongeren steken we een warm hart onder de riem en we onderstrepen de boodschap om naar elkaar te luisteren en te zorgen voor elkaar.
Het probleem van asbest steekt, naar gelang de woningen en andere gebouwen ouder worden, steeds meer de kop op. Vanuit Igean zal er dan ook een focus gelegd worden op deze problematiek, zodat de verwijdering van asbest efficiënter kan aangepakt worden.
Sporten is gezond en brengt mensen bijeen. Jaarlijks zullen we een “sportkompas” organiseren waar kinderen van het 3de leerjaar hun talenten kunnen ontdekken zodat ze gericht een sport kunnen kiezen en meer kansen krijgen op een positieve sportbeleving. En zoals hiervoor aangehaald, investeren we in beweegtoestellen in de wijken.
- Diervriendelijk Essen
Essen blijft inzetten op een diervriendelijk beleid. Het vuurwerk wordt, zoals bepaald door het nieuwe Decreet Vuurwerk, strenger benaderd. En Canina krijgt een verhoogde structurele subsidie van € 1000/jaar.